عقد ودیعه : (قسمت سوم)
در بسیاری از موارد در جامعه ای که در آن زندگی می کنیم، اقدام به انجام اعمالی می کنیم مانند اینکه خودرو خود را در اختیار اطرافیانمان قرار می دهیم تا استفاده کنند و یا در زمان مسافرت همین خودرو را به یکی از دوستانمان تحویل می دهیم که برایمان تا بازگشت از سفر نگاه دارد. بسیاری از همین موارد در قالب عقود قانون مدنی انجام می شود. بی آن که بدانیم در اینجان عقدی اتفاق افتاده اقدام به انجام اموری میکنیم ولی بهتر است مقداری در خصوص آثار این عقود آشنا شویم یکی از عقود پر کاربرد عقد ودیعه می باشد.
در قسمت اول و دوم به بیان تعریف عقد ودیعه و ویژگی های آن و برخی از احکام در ارتباط با ودیعه پرداختیم و در این قسمت سعی داریم به سایر ویژگی های این عقد بپردازیم.
سوال اول: فردی مالی را به ودیعه در یک جعبه سربسته و یا بسته بندی خاصی به شما تحویل داده است و سوالی که مطرح است این است که آیا شما حق بازکردن بسته را دارید؟
پاسخ به این سوال منفی است زیرا ماده 618 قانون مدنی بیان می دارد: “اگر مال ودیعه در جعبه سربسته یا پاکت مختوم به امین سپرده شده باشد حق ندارد آن را باز کند والا ضامن است”.
اما موضوعی که این است که آیا میتوانیم خلاف این موضوع را شرط کنیم؟ یعنی بگویمم که امین میتواند محتویات داخل بسته را بازرسی و مشاهده کند؟ بله این امر ممکن است.
سوالی دیگری که مطرح است این است که آیا امین میتواند از مالی که به او داده شده است استفاده کند و هرگاه که مالک مالش را خواست یک شئ مانند آن را به او بدهد؟
برای مثال تصور کنید شما دوچرخه خود را به فردی داده اید که برای شما نگاه دارد و او نیز از آن دوچرخه استفاده می کند و در زمان بازگرداندن کالا دوچرخه ای مشابه آن چیزی که شما داده اید را خریداری کرده و به شما تحویل دهد؟
خیر این امر ممکن نست زیرا مطالبق ماده 619 قانون مدنی “امین باید عین مالی را که دریافت کرده است را رد نماید.”
حتی اگر مشابه آن کالا در بازار بسیار باشد و هیچ گونه تفاوتی نیز میان مالی که به ودیعه داده شده و مالی که بعدا قرار است داده شده نباشد باز هم انجام این موضوع ممکن نیست.
اما گاهی اوقات ممکن است شما مالی را ف فردی به امانت می دهید و به او نیز این اجازه را می دهید آن مال را استفاده کند و زمانی که مال خود طلب کردید عین آن مال را به شما بازگرداند. سوالی که مطرح میشود این است آیا در این صورت نیز عقد ودیعه منعقد شده است؟
خیر در این صورت عقد “قرض” محقق شده است.
سوال: اگر مالی که به امین سپرده شده است باید در چه حالتی به صاحب آن بازگردانده شود؟
ماده ۶۲۰ قانون مدنی: امین باید مال ودیعه را به همان حالی که موقع پس دادن موجود است مسترد دارد و نسبت به نواقصی که در آن حاصل شده و مربوط به عمل امین نباشد ضامن نیست.
سوال: اگر مالی به ودیعه داده شود و از این مال منافعی حاصل شود برای مثال حیوانی که به فردی سپرده شود زایمان کند، مننافع آن مال متعلق به چه کسی است؟ برای مالک و یا امین؟
منافع حاصل از ودیعه مال مالک است و ماده 623 قانون مدنی به این موضوع پرداخته است.
سوال: امین باید مال را به چه کسی بازگرداند؟ آیا به فردی به غیر از مالک آن نیز میتواند بازگرداند؟
ماده ۶۲۴ قانون مدنی: امین باید مال ودیعه را فقط به کسی که آن را از او دریافت کرده است یا قائم مقام قانونی او یا به کسی که ماذون در اخذ میباشد مسترد دارد و اگر به واسطه ضرورتی بخواهد آن را رد کند و به کسی که حق اخذ دارد دسترس نداشته باشد باید به حاکم رد نماید.
سوال: اگر مالی به شما ودیعه داده شود و بعد از مدتی مشخص شود که آن مال برای دیگری است، حال امین باید آن مال را به چه کسی بازگرداند؟
هر گاه مستحق للغیر بودن مال ودیعه محقق گردد باید امین آن را به مالک حقیقی رد کند و اگر مالک معلوم نباشد تابع احکام اموال مجهول‌المالک است.
مطالب مشابه
- دیدگاهتان فقط و فقط در رابطه با همین مطلب باشد.
- لطفا از تایپ فینگلیش بپرهیزید. در غیر اینصورت دیدگاه شما بررسی نخواهد شد.
- هدفتان از ارسال دیدگاه تبلیغ یا بک لینک نباشد. در غیر اینصورت دیدگاه حذف می شود.
- به دیگر توهین و اهانت نکنید.
