آیا می دانید عقد مزارعه در چه مواردی کاربرد دارد؟ (قسمت سوم)
عقد مزارعه
عقد مزاعه چیست؟
عقد مزارعه در چه مواردی کاربرد دارد؟
شرایط و احکام عقد مزارعه چیست؟
عقد مزارعه یکی از عقودی است که از قدیم الایام در کشور ما بسیار مورد استفاده قرار میگرفت. علی الخصوص در مناطقی که در آنجا فعالیت های کشاورزی از رونق بیشتری برخوردار است.
در قسمت اول به اینکه تعریف عقد مزارعه چیست و میزان سهم یک از افراد باید چه میزان باشد، مطالبی را بیان کردیم و در قسمت دوم در خصوص زمین و نوع زراعت و بطلان عقدمزارعه توضیحاتی دادیم و در قسمت اخر در خصوص سایر نکاتی که باید در خصوص عقدمزارعه بدانیم مطالبی را شرخ خواهیم داد.
سوال: تصور کنید شما با فردی قرارداد مزارعه منعقد کرده اید ولی به دلیل کمبود آب و یا دلیل دیگری، نمیتوانید در آن زمین کشاورزی کنید و این مانع قابل برطرف شدن نیست. حال وضعیت عقد چه می شود؟
ماده 527 قانون مدنی بیا می کند:
” هر گاه زمین به واسطه فقدان آب یا علل دیگر از این قبیل از قابلیت انتفاع خارج شود و رفع مانع ممکن نباشد عقد مزارعه منفسخ میشود. ”
سوال:اما گاهی پیش می آید شما با فردی عقد مزارعه منعقد می کنید و قبل اینکه شروع به زراعت کنید، آن مال را غصب می کند و شما دیگر نمیتوانید در آن زمین زراعت کنید. حال تکلیف عقد چیست؟
“اگر شخص ثالثی قبل از اینکه زمین مورد مزارعه تسلیم عامل شود آن را غصب کند عامل مختار بر فسخ میشود ولی اگر غصب بعد از تسلیم واقع شود حق فسخ ندارد.”
پس میبینم که اگر قبل اینکه مزارع زمین را برای کشاورزی به شما تحویل دهد کسی آن زمین را غصب کند و یا مانعی فراهم کند که شما بتوانید در آن زمین کشاورزی کنید، میتوانید آن عقد را فسخ کنید ولی اگر زمین به شما تحویل داده شود و کسی زمین را غصب کند شما حق فسخ معامله را ندارید و باید برای اخراج او از زمین از طریق قانونی اقدام کنید.
حال میخواهیم ببینیم که موارد انفساخ عقد مزارعه چیست؟
منظور انفساخ چیست؟
انفساخ ، انحلال یا از بین رفتن معامله است بطورخود به خود و قهری.
موارد انفساخ عقد مزارعه:
1-اگر در اثنای مزارعه، زمین به دلایلی مانند فقدان آب از قابلیت انتفاع خارج شود و رفع آن ممکن نباشد.
2-اگر مباشرت عامل شرط شده باشد و عامل فوت کند. مثلا شرط شده باشد که کشاورزی توسط آقای احمدی انجام شود و عامل آقای احمدی انجام شود.
3-اگر مزارع به مدت عمر خود مالک منافع زمین باشد و فوت کند. مثلا حق انتفاع زمینی به مدت عمر آقای الف به او داده شده و عقدمزارعه را با فرد ب منعقد می کند. و حال آقای الف فوت می کند.
موارد فسخ عقد مزارعه:
فسخ قرارداد یکی از راه‌های ارادی انحلال و خاتمه‌ی قرارداد است.
موارد فسخ قرارداد از جانب مزارع:
1-درصورت مغبون شدن مزارع. (مغبون کسی است که در معامله فریب خورده و به او ضرر رسیده است.). هر یک از مالک عامل و مزارع میتواند در صورت غبن معامله را فسخ کند.
2-ترک عمل توسط عامل: هر گاه عامل در اثناء یا در ابتداء عمل آن را ترک کند و کسی نباشد که عمل را به جای او انجام دهد حاکم به تقاضای مزارع عامل را اجبار به انجام میکند و یا عمل را به خرج عامل ادامه میدهد و در صورت عدم امکان مزارع حق فسخ دارد.
موارد فسخ قرارداد از جانب عامل:
1-درصورت مغبون شدن عامل. (مغبون کسی است که در معامله فریب خورده و به او ضرر رسیده است.). هر یک از مالک عامل و مزارع میتواند در صورت غبن معامله را فسخ کند.
2-اگر زمین نیاز به حفر چاه وجوی آب و… داشته باشد و عامل به این موضوع را نداند میتواند معامله را فسخ کند.
3-درصورتی که زمین قبل اینکه به عامل تحویل داده شود توسط شخص دیگری غصب شود.
تکلیف حاصل در صورت بطلان عقد مزارعه:
اگر عقدمزارعه به علتی باطل شود تمام حاصل مال صاحب بذر است و طرف دیگر که مالک زمین یا آب یا صاحب عمل بوده است به نسبت آنچه که مالک بوده مستحق اجرت‌المثل خواهد بود.
اگر بذر مشترک بین مزارع و عامل باشد حاصل و اجرت‌المثل نیز به نسبت بذر بین آنها تقسیم میشود.
پی نوشت :
اپلیکیشن عدلینو یک راه حل بسیار ساده و همیشه در دسترس برای دریافت مشاوره حقوقی و حل مشکلات حقوقی | عدلینو برترین پلتفرم مشاوره حقوقی کشور
خواندن تمام قسمت های مقاله
آیا می دانید عقد مزارعه در چه مواردی کاربرد دارد؟ (قسمت اول)
آیا می دانید عقد مزارعه در چه مواردی کاربرد دارد؟ (قسمت دوم)
آیا می دانید عقد مزارعه در چه مواردی کاربرد دارد؟ (قسمت سوم)
مطالب مشابه
- دیدگاهتان فقط و فقط در رابطه با همین مطلب باشد.
- لطفا از تایپ فینگلیش بپرهیزید. در غیر اینصورت دیدگاه شما بررسی نخواهد شد.
- هدفتان از ارسال دیدگاه تبلیغ یا بک لینک نباشد. در غیر اینصورت دیدگاه حذف می شود.
- به دیگر توهین و اهانت نکنید.
