( نفقه اولاد )
نفقه اولاد و الزام به پرداخت آن
تکلیف و الزام به انفاق صرفاً در رابطه زوجیت ایجاد نمی‌گردد بلکه خویشاوندان نسبی در خط عمودی، اعم از صعودی (پدر، مادر، جد یا جده پدری یا مادری به بالا) و نزولی (فرزند، فرزندِ فرزند به پایین) نیز تحت شرایط مقرر قانونی ملزم به انفاق به همدیگر هستند. در روابط زوجین با تمکین زن از شوهر، او مکلف به پرداخت نفقه می‌باشد و دارا و توانگر بودن زن یا اشتغال و دریافت حقوق ماهیانه یا مستمری توسط او و همچنین عدم توانایی مالی شوهر در پرداخت نفقه تأثیری در تکلیف قانونی شوهر و الزام او به دادن نفقه ندارد. اما در الزام خویشاوندان به همدیگر کسی مستحق نفقه است که ندار بوده و نتواند به وسیله اشتغال به شغلی وسایل معیشت خود را راهم نماید و کسی ملزم به پرداخت نفقه است که توانایی مالی پرداخت نفقه را داشته باشد بدون اینکه الزام او به پرداخت نفقه به خویشاوند نیازمند، او را در تنگنا و مضیقه قرار دهد. بنابراین در انفاق به خویشاوندان دو شرط اساسی باید محقق باشد:
۱- رابطه خویشاوندی
۲- تمکن مالی یکی از دو خویشاوند و نیاز مالی خویشاوند دیگر
نفقه اولاد
تربیت و نگهداری فرزند یا فرزندان و همچنین تأمین هزینه‌های لازم آنها تا سن رشد (۱۸ سالگی) به عنوان یک تکلیف قانونی با پدر یا مادر است. اما این تکلیف محدود به سن رشد فرزندان نمی‌شود و پس از سن رشد نیز در صورتی که فرزند نیازمند باشد و پدر توانایی انفاق را داشته باشد ملزم است نفقه فرزند را بدهد. به طور کلی نفقه فرزند بر عهده پدر است، پس از فوت پدر یا در صورت عدم توانایی مالی او، پرداخت نفقه به عهده اجداد پدری است که در این مورد اجدادی که از نظر خویشاوندی به اولاد نزدیکتر هستند ملزم به انفاق می‌باشند. در صورت نبودن پدر و اجداد و یا عدم توانایی مالی آنها نفقه بر عهده مادر است و اگر مادرِ شخص واجب النفقه زنده نباشد و یا توانایی مالی در پرداخت نفقه نداشته باشد به عهده پدربزرگان یا مادربزرگان مادری و مادربزرگان پدری است که در این مورد نیز پدربزرگ یا مادربزرگی که به فرد واجب النفقه از نظر خویشاوندی نزدیک است ملزم به انفاق می‌باشد. اگر بین خویشاوندان مذکور دو یا چند نفر از نظر خویشاوندی با واجب النفقه مساوی باشند به صورت مساوی ملزم به پرداخت نفقه هستند. مثلاً اگر خویشاوندان پدربزرگ و مادربزرگ مادری و مادربزرگ پدری بلافصل باشند و پدربزرگ مادری و مادربزرگ پدری توانایی پرداخت نفقه را داشته باشند نفقه فرد واجب النفقه به صورت مساوی بر عهده این دو خویشاوند خواهد بود. بنابراین انفاق کنندگان به اولاد نیازمند به ترتیب عبارت‌اند از: ۱- پدر، ۲- اجداد پدری، ۳- مادر، ۴- اجداد و جدات مادری و جدات پدری. ( نفقه اولاد )
نکات مهم
۱- نفقه خویشاوندان عبارت است از مسکن، لباس، غذا، اثا منزل به قدر رفع نیاز و امثال آن.
۲- معیار تعیین میزان نفقه خویشاوندان عبارت است از: احتیاج مستحق نفقه و درجه توانایی مالی نفقه دهنده.
۳- نفقه فرزند نامشروع بر عهده پدر است و در صورت نبودن پدر یا عدم توانایی او بر عهده مادر است اما در این مورد فرزند نامشروع تکلیفی در پرداخت نفقه به پدر و مادر طبیعی خود ندارد. همچنین بین اجداد و جدات و فرزند نامشروع تکلیفی برای انفاق ایجاد نمی‌شود.
۴- عدم اطاعت فرزندان از پدر و مادر نفقه فرزندان را ساقط نمی‌کند.
۵- تکالیف سرپرست نسبت به فرزند خوانده صغیر یا نوجوان از لحاظ نگهداری، تربیت و نفقه با رعایت و احترام نظیر تکالیف والدین نسبت به اولاد است. بنابراین پدر یا مادر تا سن رشد حسب مورد عهده‌دار نفقه فرزند خوانده هستند.
۶- قانون‌گذار الزام به انفاق به خویشاوندان در خط عمودی را جایز دانسته است بنابراین برادر و خواهر ملزم به پرداخت نفقه به همدیگر نیستند و اگر برادر یا خواهری از برادر و خواهر مستمند خود به لحاظ اخلاقی دستگیری کند از نظر حقوق دین طبیعی به او پرداخت کرده است.
۷- امتناع از پرداخت نفقه کودکان تحت سرپرست (فرزند خوانده) جرم محسوب می‌شود و مرتکب به مجازات حبس تعزیری درجه شش (شش ماه تا دو سال) محکوم می‌شود.
۸- اگر خویشاوندان واجب النفقه متعدد باشند و انفاق کننده نتواند نفقه همه آنها را بدهد خویشاوندان در خط عمودی نزولی (اولاد و نوه) مقدم بر خویشاوندان عموی صعودی (پدر و مادر و پدربزرگ و مادربزرگ) خواهد بود.
۹- در موارد غیبت یا خودداری کسی که پرداخت نفقه بر عهده او است مستحق نفقه می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده و تقدیم دادخواست نفقه خود را مطالبه کند. با صدور حکم به محکومیت و قطعیت آن شخصی که نفقه به عهده او است ملزم به پرداخت نفقه می‌شود. اگر الزام ممکن نباشد دادگاه به تقاضای مستحق نفقه می‌تواند مطابق رأی به مقدار نفقه از اموال غایب یا مستنکف در اختیار او یا متکفل مخارج آنها (قیم در صورتی که فرد واجب النفقه محجور باشد) قرار دهد و اگر اموال غایب یا مستنکف در اختیار نباشد، همسر وی یا دیگری با اجازه دادگاه می‌توانند نفقه را به عنوان قرض بپردازند و از شخص غایب یا مستنکف مطالبه نمایند.
۱۰- مطالبه نفقه اقارب اگر میزان نفقه کمتر از بیست میلیون ریال باشد در صلاحیت شورای حل اختلاف است.
۱۱- نفقه معوقه خویشاوندان برخلاف نفقه زوجه قابل مطالبه نیست.
بنابراین:
- انفاق به خویشاوندان دو شرط اساسی باید محقق باشد:رابطه خویشاوندی، توانایی مالی یکی از دو خویشاوند و نیاز مالی خویشاوند دیگر
- تربیت و نگهداری فرزند یا فرزندان و همچنین تأمین هزینه‌های لازم آنها تا سن رشد (۱۸ سالگی) به عنوان یک تکلیف قانونی با پدر یا مادر است.
- در صورت نبودن پدر و اجداد و یا عدم توانایی مالی آنها نفقه بر عهده مادر است.
- انفاق کنندگان به اولاد نیازمند به ترتیب عبارت‌اند از: ۱- پدر، ۲- اجداد پدری، ۳- مادر، ۴- اجداد و جدات مادری و جدات پدری.
- نفقه فرزند نامشروع بر عهده پدر است و در صورت نبودن پدر یا عدم توانایی او بر عهده مادر است.
- عدم اطاعت فرزندان از پدر و مادر نفقه فرزندان را ساقط نمی‌کند.
- قانون‌گذار الزام به انفاق به خویشاوندان در خط عمودی را جایز دانسته است.
- امتناع از پرداخت نفقه کودکان تحت سرپرست (فرزند خوانده) جرم محسوب می‌شود.
- نفقه معوقه خویشاوندان برخلاف نفقه زوجه قابل مطالبه نیست.
مطالب مشابه
- دیدگاهتان فقط و فقط در رابطه با همین مطلب باشد.
- لطفا از تایپ فینگلیش بپرهیزید. در غیر اینصورت دیدگاه شما بررسی نخواهد شد.
- هدفتان از ارسال دیدگاه تبلیغ یا بک لینک نباشد. در غیر اینصورت دیدگاه حذف می شود.
- به دیگر توهین و اهانت نکنید.
