عقد هبه یکی از عقود بسیار پر کاربرد قانون مدنی در روابط اجتماعی می باشد. این امر به دلیل وی‍‍ژگیهای خاص این عقد است که آن را از دیگر عقود متمایز می سازد.
در زندگی روزمره بسیاری از مبادلات و عقود که منعقد می کنیم در قالب عقد هبه انجام می شود اما غافل از اینکه شاید بسیاری از افراد با آثاری که این عقد دارد به خوبی اشنایی ندارند.
ماده 795 قانون مدنی به تعریف عقد هبه پرداخته است و ماهم با همین تعریف بحث خود را آغاز می کنیم و در ادامه سعی داریم با زبانی ساده به بیان احکام هبه بپردازیم:
هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجاناً به کس دیگری تملیک میکند.
تملیک کننده (کسی که مالی را هبه میکند) واهب.
طرف دیگری را که مال را دریافت میکند را متهب میگویند.
مالی را‌که مورد هبه است عین موهوبه میگویند.
هبه در تقسیم بندی عقود عقدی است “جایز”. به این معنا که هر یک از طرفین هبه (واهب و متهب) هر زمان که که بخواهند میتوانند آن را فسخ کنند.
و یکی دیگر از ویژگی های خاص عقد هبه آن است که عقد این عقد از زمره عقود “عینی” است.
عینی بدن یک عقد به این معناست که برای اینکه آن عقد به درستی شکل بگیرد علاوه بر اینکه فردی به واهب باید قصد این را داشته باشد که مالی را به متهب هبه کند، متهب نیز باید آن را قبول کند و علاوه بر قبول کردن دریافت این مال به عنوان هبه، آن را قبض کند. یعنی آن مال را در اختیار خود قرار دهد.
برای مثال اگر خودکاری به اون هبه می شود، باید آن مال را تصرف خود بگیرد.
اما سوالی که در خصوص هبه بسیار مطرح میشود و به اصطلاح محوری ترین بحث در این عقد می باشد این است که آیا می توان از هبه رجوع کرد؟
ماده 803 قانون مدنی در این خصوص بیان می دارد:
بعد از قبض نیز واهب میتواند با بقاء عین موهوبه از هبه رجوع کند. پس طبق قاعده کلی در صورتی که مالی را به فردی هبه کردید آن مال قابل رجوع است مگر در موارد ذیل:
۱) در صورتی که متهب (کسی که مالی را دریافت میکند) پدر یا مادر یا اولاد واهب باشد.
۲) در صورتی که هبه معوض بوده و عوض هم داده شده باشد.
(هبه ممکن است معوض باشد و بنابراین واهب میتواند شرط کند که متهب مالی را به او هبه کند یا عمل مشروعی را مجاناً بجا آورد.)
۳) در صورتی که عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شده یا متعلق حق غیر واقع شود خواه قهراً مثل اینکه عین موهوبه به رهن داده شود.
۴) در صورتی که در عین موهوبه تغییری حاصل شود.
آیا می شود در عقد هبه ای که انجام می شود، شرط کرد که این هبه غیر قابل رجوع باشد؟
بله و دلیل این امر هم این است که رجوع از هبه حقی است که فرد می تواند هر زمان که میخواهد از آن رجوع کند.
مطالب مشابه
- دیدگاهتان فقط و فقط در رابطه با همین مطلب باشد.
- لطفا از تایپ فینگلیش بپرهیزید. در غیر اینصورت دیدگاه شما بررسی نخواهد شد.
- هدفتان از ارسال دیدگاه تبلیغ یا بک لینک نباشد. در غیر اینصورت دیدگاه حذف می شود.
- به دیگر توهین و اهانت نکنید.
[…] در قسمت اول به تعریف عقد هبه، عینی بودن و جایز بودن آن و همچنین در خصوص هبه توضیحاتی را بیان کردیم. […]